Тікелей эфир

Коронавирус Қазақстанда: 17 сәуір хронологиясы. 70 адам жазылып, 144 науқас қосылды

Сурет depositphotos.com сайтынан алынды
Сурет depositphotos.com сайтынан алынды
Іnformburo.kz отыз алтыншы күннің оқиғаларын рет-ретімен әңгімелейді.

Қазақстанда коронавирус жұқтырудың алғашқы деректері 13 наурызда тіркелді. Алғашқы 35 күннің оқиғаларын осы жерден оқуға болады.

22.50. Коронавирус жұқтырғандар саны – 1 546

  • Алматы – 495;
  • Нұр-Сұлтан – 346;
  • Қызылорда облысы – 143;
  • Қарағанды облысы – 87;
  • Ақмола облысы – 81;
  • Атырау облысы – 72;
  • Түркістан облысы – 56;
  • Жамбыл облысы – 54;
  • Шымкент – 46;
  • Алматы облысы – 37;
  • Батыс Қазақстан облысы – 33;
  • Солтүстік Қазақстан облысы – 29;
  • Ақтөбе облысы – 23;
  • Павлодар облысы – 15;
  • Маңғыстау облысы – 12;
  • Қостанай облысы – 9;
  • Шығыс Қазақстан облысы – 7.

Жазылғандардың жалпы саны – 347.

Көз жұмғандар – 17.

22.50 – Коронавирус инфекциясын жұқтырған тағы 48 адам тіркелді, оның ішінде:

  • Нұр-Сұлтан – 5;
  • Алматы – 34;
  • Қостанай облысы – 2;
  • Батыс Қазақстан облысы – 1;
  • Ақтөбе облысы – 5;
  • Жамбыл облысы – 1.

Елімізде коронавирус инфекциясын жұқтырған жалпы 1 546 адам анықталды.



21.38 – Жамбыл облысының үш тұрғыны коронавирустан емделіп шықты.

17 сәуір күні Жамбыл облысының үш тұрғыны коронавирус инфекциясынан жазылып, үйлеріне шығарылды. Олардың екеуі — анасы мен ұлы, 1950 және 1979 жылғы Тараз қаласының тұрғындары. Екеуі де 2 сәуірде ауруханаға жатқызылды.

Үшіншісі — 1991 жылғы Жамбыл ауданының тұрғыны. Ауыр жүк тасымалдаушы болып жұмыс істейтін ол Ресейге жүк тасып, Алматы арқылы қайтып оралған. Ол да 2 сәуір күні ауруханаға жатқызылды.

Олар екі апта бойы инфекциялық стационарда болып, ем шараларын қабылдады. Алгоритмге сәйкес, олардан коронавирус инфекциясына екі рет зертханалық талдаулар алынып, қорытындысында аурудан айыққаны расталды.

Алдағы екі апта бойы олар жергілікті емхананың учаскелік дәрігерінің бақылауымен үй карантинінде болады.

Бүгінгі таңда инфекциялық стационарда 44 науқас ем алып жатыр. Науқастардың жағдайы қалыпты, олар қажетті ем шараларын алып жатыр.

Жалпы бұл өңірде коронавирустан 6 адам сауығып шықты.

Оқи отырыңыз: Биыл тарауық намазы мешітте оқылмайды. Төтенше жағдай кезінде ораза ұстаудың ерекшелігі қандай?

19.35 – Үкімет Қаулысымен иммигранттардың Қазақстанға келуі және осында болу уақыты, сондай-ақ олардың Қазақстаннан кетуіне қатысты ережелер өзгертілді.

19.25 – Ақмола облысында 7 адам коронавирус инфекциясынан жазылып шықты.

Елімізде барлығы 347 адам ауруынан айықты.

19.18 – Қазақстанда жүрек және тыныс алу жолдары ауыратын жандар мен аяғы ауыр келіншектер міндетті түрде Covid-19 тестінен өткізіледі. Бұл туралы бүгін Қазақстанның бас санитар дәрігері Айжан Есмағамбетова хабарлады.

Оқи отырыңыз: Дағдарыс жағдайындағы жылжымайтын мүлік нарығы. Баспана қымбаттай ма?

18.59 – Батыс Қазақстан облысында коронавирус инфекциясын жұқтырған
науқастардың бірі 22 жастағы Батыс Қазақстан облысының, екіншісі 23 жастағы Ақтөбе облысының тұрғыны.

Екі науқас та Ресей Федерациясында вахталық әдіспен жұмыс жасайтын, бұған дейін коронавирус инфекциясы анықталған азаматпен бірге келген. Азаматтар байланыста болған адамдар ретінде анықталып, карантиндік стационарда оқшауланған.

ПТР диагностикалық зерттеу қорытындысымен екеуінде де Covid-19 диагнозы нақтыланды. Қазіргі уақытта олар облыстық жұқпалы аурулар ауруханасына жатқызылды.
Ауру ошақтарында дезинфекциялық жұмыстар жүргізілді.

18.35 – Қазақстанда тағы 34 адам коронавирус инфекциясынан жазылып шықты.

Нұр-Сұлтан – 4;
Алматы – 12;
Шымкент – 9;
Жамбыл облысында – 3;
Солтүстік Қазақстан облысында – 3;
Түркістан облысында – 1;
Алматы облысында – 1;
Қарағанды облысында – 1 адам емделіп, сауығып шықты.

Қазірге дейін барлығы 340 адам ауруынан айықты.

18.25 Коронавирус инфекциясын жұқтырған тағы 18 адам тіркелді, оның ішінде Нұр-Сұлтан – 8, Алматы облысы – 8, Батыс Қазақстан облысы – 2.

Елімізде коронавирус инфекциясын жұқтырған жалпы 1498 адам анықталды.



17.23 Кеше, 16 сәуір күні Қытайдан келген дәрігерлер делегациясы Қарағанды қаласындағы орташа ауырлықтағы науқастарға арналған 100 төсектік, сондай-ақ 23 реанимациялық төсегі бар инфекциялық госпитальға барды.

Сапар барысында сарапшылар аурухананың дайындығына, аймақтарды бөлу жүйесіне, сондай-ақ қызметкерлерге арналған палаталар мен бөлмелерге баға берді.

Қытайлық әріптестер іске асырылған жобаны мақұлдады және болашақ Көпбейінді инфекциялық госпиталінің жұмысы бойынша өз ұсыныстарын айтты.

Түстен кейін екі онлайн сессия өтті. Алғашқы бейнеконференциялық байланыста (БКБ) карантин жағдайындағы емханалар жұмысының ерекшеліктері, атап айтқанда, медициналық-санитариялық алғашқы көмек қызметі халыққа қалай көрсетілетіні, медицина қызметкерлерінің іс-әрекет алгоритмі, аймақтарды бөлу жұмысын ұйымдастыру, дезинфекциялау әдістері және тағы басқалары жөнінде баяндама жасалды.

Сондай-ақ, коронавируспен ауыратын науқастарды емдеуге тартылған дәрігерлермен бірге бейнеконференциялық байланыс өтті. Екі елдің дәрігерлері коронавирустық инфекцияның екі ауыр жағдайын талқылады. Қытайлық сарапшылар бұл жағдайларды бірқатар себептерге байланысты ерекше қиын деп бағалады. Соған қарамастан, олар дәрігерлердің іс-әрекеттерінің дұрыстығын растады және осы науқастарды емдеу бойынша қосымша ұсыныстар берді.

Нұр-Сұлтан қаласындағы қытайлық сарапшылардың бес күндік қарқынды жұмысының қорытындысы бойынша ағымдағы жағдайды талқылау және қытайлық мамандардың ұсынымдары нәтижесінде, Covid-19 диагностикасы мен оны емдеу бойынша ұлттық хаттаманың 6-редакциясы қабылданып, бекітілді.

Оқи отырыңыз: 200 отбасыға – 25 мың теңгеден. Assyltas қорының көмегін кімдер алады?

17.09 Оқушыларды қашықтан оқытудың екінші аптасының қорытындысы:

  • 2,4 млн пайдаланушы - оқушылар мен педагогтар қашықтан оқыту үшін түрлі интернет-платформалар пайдаланады;
  • бүгінгі таңда үйде компьютерлері жоқ оқушылар үшін жергілікті атқарушы органдар мектеп балансындағы 250 мың ДК таратты;
  • 11 мыңнан астам компьютер оқушылар мен педагогтар үшін қосымша алынды;
  • 800 мыңнан астам оқушы "Балапан" және "Ел Арна" арналарында теледидар сабақтарын көреді. Кері байланыс қолжетімді мессенджерлер, "Kundelik"жүйесі арқылы жүреді.
  • Педагогтар телевизиялық сабақтарды түсіру жұмыстарын жалғастыруда. Бүгінгі таңда 700-ден астам сабақ бөлінген телеарналарда көрсетілді.
  • Қорытынды емтихандарға қатысты, 9-11 сыныптар қорытынды және мемлекеттік емтихандар берілмейді. Барлық мектептерде бөлім үшін жиынтық бағалау оқу тоқсанының ортасында және тоқсан аяғында өткізіледі. Жылдық бағалар негізінде негізгі орта білім туралы және жалпы орта білім туралы аттестаттар беріледі.

16.362020 жылы Қазақстан мектептерінде қорытынды емтихандар өткізілмейді

9 және 11 сыныптар қорытынды емтихандарды тапсырмайды. Еліміздің барлық мектептерінде, IV тоқсанның ортасында БЖБ емтиханы (бөлім бойынша жиынтық бағалау) өткізіледі және тоқсан соңында ТЖБ (тоқсан бойынша жиынтық бағалау) өткізіледі. Жылдық бағалар негізінде негізгі орта білім туралы және жалпы орта білім туралы аттестаттар беріледі.

16.24 ҚР Премьер-Министрі А. Мамин әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдеріне шекті бағаның өсуіне жол бермеуді тапсырды.

Оқи отырыңыз: Жәрдемақы мөлшері артты. Мүмкіндігі шектеулі жандар енді қанша ақша алады?

16.07 – Нұр-Сұлтан қаласының жедел штабы 20 сәуірден бастап кәсіпорындардың жұмыс істеу алгоритмін бекітті. Тізімді мына жерден қарауға болады.

15.43 – Ақтөбе облысында 36 жастағы ер адам, 11 және 5 жасар балалар, сондай-ақ, 32 жастағы әйел коронавирус жұқтырғаны расталды.

Ер адам уақытша изоляторда болған, ал қалған үшеуі бұрынырақта вирус жұқтырған адаммен байланыста болғаны анықталды. Барлығы қазір облыстық жұқпалы аурулар стационарына жатқызған. Науқастардың жағдайы - қанағаттанарлық.

Зардап шеккендердің барлығы медициналық бақылауға алынды. Ауру ошақтарында дезинфекция жүргізілді.

Ақтөбе облысы Тауарлар мен қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау департаменті

15.00 – Қазақстанда тағы 21 адам коронавирус инфекциясынан жазылып шықты

Нұр-Сұлтанда – 9,
Қызылорда облысында – 4,
Түркістан облысында – 5,
Ақмола облысында – 1,
Ақтөбе облысында – 1,
Атырау облысында – 1 адам емделіп, сауығып шықты.

Елімізде барлығы 306 адам ауруынан айықты.



13.25 – Алматыда вирус жұқтырып, жаңадан тіркелгендер ішінде 16 жастағы жасөспірім бар, деп хабарлайды Алматы қалалық қоғамдық денсаулық сақтау басқармасы.

Ауырып қалғандар қатарында:

  • Орталық қалалық клиникалық аурухананың 10 медицина қызметкері;
  • ЖРВИ белгілері бар стационардың 2 қызметкері;
  • жедел медициналық көмек қызметінің бір қызметкері;
  • №7 қалалық клиникалық аурухананың 2 қызметкері;
  • №12 емхананың 2 қызметкері;
  • Көпбейінді клиникалық аурухананың 2 қызметкері;
  • Оқшаулауға алынған, байланыста болған 44 адам.

Қазір Алматыда жалпы саны 392 адам коронавирустан емделіп жатыр (облыстағы тұрғындарды қоса есептегенде). 1 адам тым ауыр халде жатыр, ал 4 адамның жағдайы ауыр. 92 науқастың деңгейі орташа болса, қалған 295 адамның жағдайы қанағаттанарлық.

Вирус жұқтырғандардың 234-і – медицина саласының қызметкерлері.

Оқи отырыңыз: Матаудан ойды азат қыл

12.34 – Бизнесті мемлекеттік қолдау шаралары

ШОБ кәсіпорындары 2020 жылдың 31 желтоқсанына дейін мүлік салығынан босатылған, олардың ішінде:

  • Ауданы 2 000 шаршы метр жоғары ірі СОСО, кинозалдар, театрлар, спорт және дене шынықтыру-сауықтыру ғимараттары;
  • Туризм, тамақтану және қонақ үй бизнесі салаларында жұмыс істейтін кәсіпорындар;
  • Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына ҚҚС мөлшерлемесі 2020 жылдың 01 қазанына дейін 8%-ға дейін төмендетілді;
  • Жалпыға бірдей белгіленген тәртіп бойынша жұмыс істеген ЖК 2020 жылдың 31 желтоқсанына дейін ЖТС төлеуден босатылған;
  • Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге салынатын салықтан босатылды;
  • 2020 жылдың соңына дейін микро-шағын және орта бизнес субъектілеріне барлық салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді төлеу мерзімін ұзартуға болады.

Жақын арада Қазақстан кәсіпкерлерін жеке табыс салығынан, әлеуметтік төлемдерден, зейнетақы қорына және Міндетті медициналық сақтандыру қорына аударымдар жасаудан босату туралы Үкімет Қаулысы шығады деп күтілуде.

12.25 – Коронавирус инфекциясын жұқтырған тағы 10 адам тіркелді, оның ішінде Нұр-Сұлтан – 5, Түркістан облысы – 1, Ақтөбе облысы – 4.

Елімізде коронавирус инфекциясын жұқтырған жалпы 1480 адам анықталды.

Оқи отырыңыз: 42 500 теңге төлем алуға өтініш беру жалғасуда. Қандай қателіктерден абай болу керек?

12.19 – Кәсіпкерлер коммерциялық жылжымайтын мүлік салығынан босатылады

Бұл шараны «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасының ұсынуымен Төтенше жағдай кезінде отандық бизнеске көмек көрсету туралы жаңа қаулыға енгізу жоспарланып отыр. Сонымен қатар, Палата кәсіпкерлерге шығын келтірген ауыл шаруашылығы өнімдерін елден шығаруға салынған тыйымның кей тұстарын шектеу бойынша жұмыс жүргізуде. Осылайша, пиязды, картопты және тазартылған майды шығаруға салынған тыйым алынып тасталды.

12.06 – Алматыда Covid-19 жұқтырған әйел дені сау сәбиді дүниеге әкелді. Келіншек 13 сәуір күні қаладағы 1 клиникалық ауруханаға жеткізілген, сол жерде оның коронавирус жұқтырғаны анықталған.

15 сәуірде дәрігерлердің кеңесімен кесір тілігі жасалып, салмағы 3,5 келі сәби дүние есігін ашты. Бұл - әйелдің екінші баласы.

"Жаңа туған шақалақты тексеріп, бірден анализ алдық. Ол вирус жұқтырмаған. Қазір балалар бөлімінде жатыр. Анасы Covid-19 вирусынан толықтай емделіп шыққан соң, баласымен қауышады", – дейді қалалық қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының жетекшісі Тілеухан Әбілдаев.

Сәбидің анасының жағдайы қанағаттанарлық. Жақын арада ол емін жалғастыру үшін инфекциялық стационарға ауыстырылады.

Алматыдағы 1 қалалық клиникалық аурухана коронавирус жұқтырған жүкті келіншектерді босандыратын провизорлық орталық болып саналады.

Оқи отырыңыз: Дәрігерлердің күйзеліске түсуіне не себеп? Психоаналитик түсіндірмесі

12.04 – Төтенше жағдай кезеңінде 174 қазақстандық мобильді жұмыспен қамту орталықтары арқылы жұмысқа орналастырылды

Қазіргі таңда елімізде 31 мобильді жұмыспен қамту орталығы жұмыс істейді (8 – Нұр-Сұлтанда, 11 – Алматыда, 10 – Шымкентте., 2 – Жамбыл облысының Қордай ауданында). Төтенше жағдай кезінде осы орталықтар арқылы 894 адам жұмысқа орналасуға жіберілді, оның ішінде 174-і жұмысқа тұрды. Тағылымдамадан өткеннен кейін жұмысқа орналасқандардың саны артады деп жоспарланған.

11.50 – Елімізде төтенше жағдай режимі жарияланғаннан кейін құрылған ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасының шұғыл штабы экономика саласындағы істердің жай-күйін талдаумен, шағын және орта бизнес жұмысының шектеу режиміндегі салдарын азайту бойынша ұсыныстарды әзірлеумен айналысады


Бұл штабқа кәсіпкерлер бизнесті одан әрі жүргізу мәселелерімен жүгінеді:

  • 74 пайызы жұмыспен қамту мәселелері туралы айтады;
  • 54 пайызы қызметкерлерді мерзімсіз демалысқа жіберу және қызметкерлерді толық емес жұмыс күніне ауыстыру қажеттілігі туралы айтады;
  • 20 пайызы қызметкерлердің санын қысқарту қажет деп санайды;
  • 86 пайызы қаржылық жағдайдың нашарлағанын көрсетеді;
  • 59 пайызы жалға алу ақысы бойынша туындаған мәселелер туралы хабарлайды;
  • 22 пайызы қызметкерлерге еңбекақы төлеуге мүмкіндіктің жоғы туралы;
  • 5 пайызы коммуналдық төлемдерді төлеу бойынша міндеттемелердің орындалмауы туралы айтуда.

Өтініштерді талдау қорытындысы бойынша коронавирус инфекциясының таралуына байланысты ТЖ кезеңінде орын алған жағдайды барынша аз шығынмен еңсеруге көмектесетін шаралар бойынша ұсыныстар әзірленді.



11.30 – Қазақстанда тағы 8 адам коронавирус инфекциясынан жазылып шықты

Қызылорда облысында 7 адам, Түркістан облысында 1 адам емделіп, сауығып шықты.

Елімізде барлығы 285 адам ауруынан айықты.

Оқи отырыңыз: Елжан Біртанов: Барлық медицина мекемелері жұқпалы аурулар ауруханасының форматында жұмыс істейтін болады

11.09 – ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің Цифрландыру кеңсесі цифрлық сауаттылық деңгейін тегін арттыруды ұсынады.

«Касперский зертханасы» «Пандемия кезіндегі өмір мен кәсіп қауіпсіздігі» атты тегін онлайн курс ұсынады. Курс осынау қиын сәтте қазақстандық ұйымдар мен ҚР азаматтарын барынша қолдауға бағытталған және цифрлық әлемде өзін сенімді сезінуге, індет туралы қажетті дағдылар мен білім алуға мүмкіндік береді.

Курс оқытудың бейімделу жүйесі негізінде жасалған. Ол өмірлік мысалдармен бекітілген теориялық материалдардан, бірнеше жауап нұсқаларынан және сенімділік дәрежесін анықтайтын үдемелігі бар (жүз пайыз сенімділік пен мүлдем білмеймін аралығында) тесттерден құрастырылған. Сабақ әрдайым сұрақтан басталады. Содан соң пайдаланушының тақырыпты түсінуіне негізделе отырып, жүйе теориялық материалды көрсетеді немесе жауаптар дұрыс болған жағдайда басқа тақырыпқа ауысады. Тест қорытындысы бойынша адаптивті технология материалды бекітіп, қайталауды ұсынады. Бұл ретте ақылды жүйе пайдаланушыға қиынға соққан тақырыптарға ғана тоқталады.

«Пандемия кезіндегі өмір мен кәсіп қауіпсіздігі» тегін курсын «Касперский зертханасы» оқытудың адаптивті саласындағы үздік компаниялардың бірі Area9 Lyceum-мен бірлесе әзірлеген. Курсты https://kas.pr/free-course сілтемесін басып, тіркелу арқылы өтуге болады.

КУРС ЕКІ МОДУЛЬДЕН ТҰРАДЫ

Біріншісі пандемия кезіндегі физикалық қауіпсіздікке арналған. Ол коронавирустың қауіп деңгейін, ауырып қалу немесе айналаңдағыларға жұқтыру қаупін азайту үшін өзіңді қалай ұстау керектігін зерттеуге көмектеседі. Сондай-ақ сабақ аурудың алдын алу әдістері мен коронавирустық инфекциялар тобымен байланысты стереотиптер туралы ақпараттарды қамтиды. Модуль медицина және биология саласындағы жетекші мамандардың қатысуымен әзірленген. Авторы Верона университетінің медицина ғылымдарының докторы, клиникалық биохимия профессоры Джузеппе Липпи. Модульдің рецензенттері — доктор Нил Андерсон, Блейк Бьюкен, Пинг Ванг.

Екінші модуль қашықтағы жұмысқа қауіпсіз бейімделуге және кеңседегі жүйелік әкімшінің көмегінсіз киберсауаттылықты арттыруға көмектеседі. Сабақ қорытындысы бойынша сандық сауаттылығы жоғары емес, тіпті бұрын қашықтан мүлдем жұмыс істемеген пайдаланушылар өзіне үйден барынша қауіпсіз жұмысты ұйымдастыра алатындай етіп құрастырылған. Модуль киберқауіпсіздіктегі ең маңызды базалық дағдыларды дамытуға көмектеседі: қауіпсіздікті сақтау қабілеті жоғары құпия сөздерді құрастыру мен оны сақтау, Дербес компьютердегі бағдарламалық қамтамасыз ету жүйесін уақытылы жаңартып тұру, қорғалған корпоративті поштаны қолдану, қауіпсіз WiFi желісіне қосылу және т.б.

Қазақстандықтар үшін қашықтықтан қауіпсіз жұмыс істеу туралы қосымша ақпаратты келесі сілтемеден табуға болады: https://kas.pr/stayhome

Оқи отырыңыз: 42 500 теңге әлеуметтік төлем алғандар жауапқа тартыла ма? Министр түсіндірмесі

11.04 – Қарағанды облысында жаңадан тіркелген науқастардың бірі - 6 айлық нәресте. Оның ата-анасы вирус жұқтырғандардың қатарында, жұқпалы госпитальда болған. Бала провизорлық госпитальде болды.

Екінші науқас - 41 жастағы Қарағанды тұрғыны. Ол да провизорлық госпитальде болды.

Үшінші науқас - 19 жастағы Теміртау тұрғыны. Ол да вирусты жұқтырғандармен жақын байланыста болған.

Павлодар облысында тіркелген екі науқастың бірі - 1949 жылғы Екібастұз тұрғыны. Ол бірден провизорлық госпитальға жеткізілген. Науқас бес күн бойы ауырса да, медициналық көмекке жүгінбеген.

Екінші науқас - 1978 жылғы Павлодар қаласының тұрғыны. 15 сәуірде ол ЖРВИ диагнозымен провизорлық пульмонологиялық госпитальға жеткізілді. Әйелдің айтуынша, ол шетелге шықпаған, КВИ жұқтырғандармен байланыста болмаған, вирусты қайдан жұқтырғаны белгісіз.

Қызылорда облысында тіркелген 9 науқас - Жаңақорған ауданының тұрғындары.

Ауру жұқтырғандардың үшеуі - 30-53 жас аралығындағы әйел адам. Алтауы - ер адам, олардың ең үлкені - 83 жаста.

8 адам коронавирустық инфекциямен ауырған адаммен байланыста болған. Ал 1 адамның індетті қалай жұқтырғанын анықтау үшін эпидемиологиялық зерттеу жүргізіліп жатыр.

Қазіргі таңда науқастармен қарым-қатынаста болған адамдар анықталып жатыр.

10.15 – Коронавирус инфекциясын жұқтырған тағы 68 адам тіркелді:

  • Алматы – 44;
  • Қызылорда облысы – 9;
  • Батыс Қазақстан облысы – 4;
  • Қарағанды облысы – 3;
  • Нұр-Сұлтан – 2;
  • Түркістан облысы – 2;
  • Павлодар облысы – 2;
  • Шымкент – 1;
  • Атырау облысы – 1.


Денсаулық сақтау министрлігі профилактикалық 5 шараны тұрақты істеуге кеңес береді:

  • қол мен бетті сабынмен жиі және мұқият жуу;
  • қолға арналған спирттік антисептиктерді қолдану;
  • көп адам жиналған орындардан аулақ болу;
  • науқас адамдармен байланысқа түспеу;
  • салқын тию белгілері (дене қызуының көтерілуі, мұрынның бітелуі, жөтел, тамақтың ауруы) пайда болғанда міндетті түрде дереу үйге жедел жәрдем шақыру қажет.
ДСМ жедел желі номері: 1406
Серіктестер жаңалықтары