Жазда бетке қалай күтім жасау керек? Косметологтан 8 кеңес

Жаз мезгілі – адам ағзасы үшін де, тері үшін де ең белсенді әрі ең қиын маусымдардың бірі. Қазақстан аумағында жаз айлары күн сәулесінің белсенділігімен, ауа температурасының күрт көтерілуімен және ылғалсыз, ыстық климатпен сипатталады. Мұндай жағдайлар терінің барлық типіне – майлы, құрғақ, аралас, сезімтал – ерекше күтім мен қорғанысты қажет етеді. Осы орайда косметолог маман Айжан Тахирова күн ыстық кезде бет терісіне қалай күтім жасау керегін әңгімеледі. 

"Бет терісі – денеміздің ең ашық жері. Ол тәулігіне бірнеше сағат бойы ультракүлгін сәулелерге, ыстыққа, желге, кондиционерден шыққан құрғақ ауаға, тер мен сыртқы ластану факторларына ұшырайды. Бұл мақалада мен кәсіби косметолог ретінде, жазда теріні қорғау мен күтуге арналған ең тиімді тәсілдер мен ғылыми дәлелденген әдістермен бөлісемін", – деді косметолог.

 1. Жазғы маусымдағы тері физиологиясының ерекшеліктері

Тері – бұл біздің денемізді қоршаған ортадан қорғайтын күрделі жүйе. Жазда терідегі физиологиялық өзгерістер күшейеді:

• себореялық белсенділік артады – май бездері көбірек май бөле бастайды;
• терлеу күшейеді, бұл терідегі бактериялардың көбеюіне қолайлы орта туғызады;
• тері порлары ашылып, шаң мен ластануға осал болады;
• су мен электролиттер балансы бұзылады, бұл құрғауға әкеледі;
• ультракүлгін сәулелердің әсері терінің ДНҚ құрылымын бұзады.

"Осының нәтижесінде бет терісі майланады, безеу пайда болуы мүмкін, пигментация мен ерте қартаю белгілері күшейеді. Ғылыми дерек: Американдық Dermatology зерттеу институтының 2022 жылғы есебі бойынша, жаз мезгілінде терінің қорғаныс қабатының липидтік құрамының төмендеуі тері сезімталдығының артуына әкелетіні анықталған", – деп түсіндірді Айжан Тахирова. 

Оқи отырыңыз: Тері микозы деген қандай ауру және оны қалай емдеуге болады? Дерматовенерологтан кеңес

2. Күн сәулесінің әсері және күннен қорғану

2.1. UVA және UVB сәулелері:

• UVA – терең қабаттарға еніп, коллаген мен эластин талшықтарын бұзады. Фотоқартаю мен терінің салбырауына әкеледі.
  UVB – терінің үстіңгі қабатында күйік, қабыну, меланоциттердің белсенділігіне әсер етіп, пигмент дақтарын туындатады.

2.2. Күннен қорғайтын құралдарды дұрыс қолдану:

• SPF 30-50 деңгейі бар құралдар таңдалады;
• "Broad Spectrum" (кең ауқымды) таңбасы бар өнімдер UVA және UVB сәулелерінен бірдей қорғайды;
• су өткізбейтін және комедогенді емес формулалар – жазға ең қолайлысы.

Қолдану техникасы:

• күнге шығардан 20-30 минут бұрын жағылады;
• әр 2 сағат сайын қайта жағылады (әсіресе терлеген соң немесе суға түскеннен кейін);
• тек бетке емес, құлақ, мойын, қол сияқты ашық жерлерге де қолданылады.

3. Жазда теріні дұрыс тазарту – бет күтімінің негізі

Тазарту – жазғы күтімнің басты қадамы. Ыстықта тері бітеліп, май мен тер араласып, бактериялар көбеюі мүмкін.

Тазарту ережелері:

• күніне 2 рет (таңертең және кешке);
• сульфатсыз, жұмсақ гельдер қолданылады;
• pH 5.5 жуық құралдар – терінің табиғи балансына сәйкес;
• көбікті құрылымдар – теріні артық тартпай тазартады.

Тазартуға арналған белсенді заттар:

• салицил қышқылы – тері тесігін ашып, май бөлінуін азайтады;
• гликоль қышқылы – теріні жеңіл эксфолиациялайды;
• ниацинамид – қабынуды басады, безеуге қарсы.

4. Ылғалдандыру және антиоксиданттық қорғаныс

Көпшілік жазда ылғалдандырғыш қажет емес деп ойлайды. Бұл – қате пікір. Ыстық, кондиционер, ультракүлгін сәулелер теріде трансэпидермалдық су жоғалуын (TEWL) күшейтеді.

Ылғалдандырғыштарда болуы керек компоненттер:

• Гиалурон қышқылы – ылғалды байланыстырады;
• Пантенол – тыныштандырады;
• Ниацинамид – қорғаныс барьерін нығайтады;
• С дәрумені – антиоксидант, теріні жасартуға көмектеседі;
• ✅ Таңертең – жеңіл гельдер;
• ✅ Кешке – ылғалдандыратын эмульсиялар немесе жеңіл крем.

Оқи отырыңыз: Шертпе дегеніміз не және ол қандай ауруларға ем

5. Апталық күтім: маскалар мен пилингтер

Аптасына 1-2 рет теріге қосымша күтім қажет:

• Балшық маскалары – майлылықты азайтады;
• Алое вера, жасыл шай, түймедақ сығындылары бар маскалар – қабынуды басады;
• Ферменттік пилингтер – теріні жарақаттамай, өлі жасушалардан тазартады;

"Жазда агрессивті қышқылдарға негізделген пилингтерден аулақ болыңыз – тері пигментацияға бейім болады", – деп ескертті косметолог.

 
6. Макияж бен күнделікті өнімдер таңдауы

• Тональды крем орнына – BB немесе CC крем;
• Майлы емес формулалар – "oil-free", "non-comedogenic" белгісіне назар аударыңыз;
• Минералды ұнтақтар – тері тесігін бітемейді;
• Су өткізбейтін тушь, жеңіл далап – ағып кетпейді, аллергия тудырмайды.

7. Ішкі күтім: тамақтану мен су ішу тәртібі

Жазда ішкі күтім – сұлулықтың ажырамас бөлігі:

• Тәулігіне 2–2,5 л су ішу;
• Қарбыз, қияр, қызанақ, көк шөп – теріге пайдалы;
• С дәрумені, Е дәрумені, цинк, омега-3 қышқылдары бар тағамдар – тері жасушаларын қалпына келтіреді.

 8. Косметологтың кәсіби кеңесі

 Күнделікті күтім жоспары:

Таңертең:

• тазарту;
• тоник (егер қажет болса);
• С дәрумені бар сарысу;
• SPF бар ылғалдандырғыш.

Кешке:

• макияжды кетіру;
• тазарту;
• ылғалдандыру;
• қалпына келтіретін сарысу (ретинолсыз);
• аптасына бір рет – маска немесе жұмсақ пилинг.

Оқи отырыңыз: Ораза алдында кімдер check-up өтуі тиіс және ашығып қалмау үшін не істеу керек

"Жаз – бет терісіне қосымша жауапкершілік кезеңі. Бірақ дұрыс күтім арқылы сіз теріңізді қорғап, оның сұлулығы мен денсаулығын сақтай аласыз. Терінің қажеттілігін түсініп, оған ғылыми негізделген, кәсіби тәсілмен қарау – нағыз сау және жарқын терінің кілті. Егер сіз өзіңіздің тері типіңізге сай нақты күтім жоспарын жасағыңыз келсе – кәсіби косметологтың қабылдауына жазылыңыз. Сұлулық – бұл табиғи сұлулықты сақтай білуден басталады", – деп кеңес берді косметолог Айжан Тахирова.